لاپاراسکوپی ، در واقع نوعی عمل جراحی کم تهاجمی و ایمن است که از آن در راستای تشخیص ، بررسی و درمان بیماری ها و اختلالات شکم و لگن بهره گرفته می شود. در جراحی ذکر شده ، بر خلاف جراحی با تکنیک باز به جای ایجاد برشی عمیق ، برش هایی بسیار کوچک و ظریف بر روی شکم بیمار ایجاد شده و نیازی به باز کردن شکم بیمار نمی باشد. لذا می توان اذعان داشت که در عمل فوق ، نه تنها از احتمال بروز عفونت و بیماری های عفونی کاسته می شود ، بلکه ترمیم زخم های این عمل نیز به مراتب سریع تر از جراحی باز ، صورت خواهد پذیرفت. با ادامه مقاله دکتر افسانه شه بخش ، بهترین جراح و متخصص زنان در تهران با ما همراه باشید.
مکانیزم عمل لاپاراسکوپی
شاید برای شما نیز این سوال پیش آمده باشد که این روند چگونه انجام می شود ؟ در ادامه ، نحوه انجام عمل مذکور شرح داده شده است. برای انجام عمل لاپاراسکوپی در ابتدا بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته و سپس پزشک متخصص زنان و زایمان ، لوله سوند را به منظور تخلیه ادرار بیمار در حین عمل در شکم وی جای می دهد.
پس از این مرحله ، پزشک از طریق سوزن مخصوصی اقدام به پر کردن شکم بیمار با گاز کربن دی اکسید می نماید. توجه داشته باشید که هدف از این کار ، ایجاد فاصله مابین دیواره شکم و ارگان های داخلی آن می باشد. حال در این مرحله ، پزشک متخصص زنان ابزاری موسوم به لاپاراسکوپ ( لاپاراسکوپ ، لوله ای باریک و مجهز به دوربین است که امکان تهیه و مشاهده تصاویری با کیفیت و وضوح بالا از داخل شکم و لگن را میسر می سازد ) را با ایجاد برشی ظریف بر روی شکم بیمار ، به داخل شکم می فرستد. در انتهای عمل فوق و پس از خارج سازی ابزارهای جراحی از شکم بیمار ، جراح معالج از طریق بخیه نسبت به بستن برش های ایجاد شده می نماید.
مزایا
از رایج ترین و عمده ترین مزیت های این متد مازاد بر تشخیص دقیق عارضه های به وجود آمده می توان در همان موقعیت با کمک گیری از لیزر لاپاراسکوپی درمانی ، ایرادات وارده را بر طرف کرده و ترمیم کرد. مقایسه این پروسه با دیگر روش ها مانند روند جراحی باز از مزیت های بیشتری برخوردار است و عمدتا به زن این اطمینان را می دهد که در سلامت کامل است و توانایی و همچنین شانس خوبی برای باردار شدن را دارد.
نکاتی درباره جراحی لاپاراسکوپی
لازم به ذکر است در صورتی که جراحی فوق صرفا با هدف تشخیص بیماری انجام پذیرفته باشد ، عمل به محض بازبینی شکم و بررسی موضع مورد نظر خاتمه خواهد یافت. اما چنانچه هدف از این فرآیند درمان باشد ، جراح متخصص افزون بر برشی که جهت ورود لاپاراسکوپ بر روی شکم بیمار ایجاد نموده است ، ملزم به ایجاد تعدادی برش دیگر ( این برش ها نیز بسیار ظریف می باشند ) بر روی شکم بیمار می باشد تا از این طریق ، ورود ابزارهای لازم برای جراحی به داخل شکم بیمار را امکان پذیر سازد. توجه داشته باشید که زمان ترخیص بیمار پس از عمل فوق ، بر اساس هدف عمل و نیز وسعت عمل معین می گردد و از چند ساعت تا چند روز می تواند متغیر باشد.
کاربردهای لاپاراسکوپی
یکی از متد های جراحی به شمار می رود که پزشک با استفاده از یک برش کوچک در زیر ناف تلسکوپ مخصوص را وارد شکم کنند و در نتیجه می توانند اعضای لگنی را مشاهده کند. جراحی لاپاراسکوپی ، برای تشخیص و درمان بیماری ها و اختلالات ذیل کاربرد دارد :
- بررسی علل ناباروری در زنان
- تشخیص توده های شکمی
- بررسی لوله های فالوپ
- تشخیص و درمان آندومتریوز
- خارج کردن رحم یا هیسترکتومی
- برداشتن فیبروم و کیست های تخمدان
- برداشت جنین خارج از رحم در بارداری های خارج رحمی
- درمان اختلالات کف لگن ، از قبیل بی اختیاری ادرار و پرولاپس ارگان های داخل لگن
لازم به ذکر است که از این جراحی ، عموما در مواردی که دیگر روش های تشخیصی و درمانی موثر واقع نگردند ، استفاده می شود.
چگونه برای لاپاراسکوپی آماده شویم ؟
- پزشک روند را برای شما شرح می دهد و شما می توانید سوالات مد نظر خود را از ایشان بپرسید.
- از شما خواسته می شود تا یک رضایت نامه را برای صدور مجوز انجام روند ، امضا کنید. ( فرم را با دقت بخوانید. )
- پزشک درباره تاریخچه سلامت شما سوالاتی می پرسد.
- وی یک آزمایش فیزیکی را انجام داده و قبل از روند ، از سلامت عمومی شما اطمینان حاصل می کند.
- شما باید تست خون و دیگر تست های تشخیصی را انجام دهید.
- 8 ساعت قبل از عمل ، چیزی نخورید و ننوشید.
- اگر به دارو ، لاتکس ، چسب و داروهای بیهوشی حساسیت دارید ، پزشک را در جریان قرار دهید. این آلرژی شامل ویتامین ها ، داروهای گیاهی و مکمل های دیگر نیز می شود.
- در صورت داشتن تاریخچه ناهنجاری های خونریزی ، پزشک را در جریان قرار دهید.
- در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین ، ایبوپروفن یا دیگر داروهایی که بر روی لخته شدن خون اثر می گذارند ، به پزشک اطلاع دهید. شما باید قبل از عمل ، مصرف این داروها را متوقف کنید.
- در صورت باردار بودن یا مشکوک بودن به بارداری ، پزشک را در جریان قرار دهید.
- قبل از عمل ، دارویی برای احساس آرامش به شما داده می شود. داروی مصرفی به نوع لاپاراسکوپی وابسته است.
- اگر عمل سرپایی باشد ، از یکی از دوستان یا نزدیکان بخواهید تا بعد از روند شما را به منزل بازگرداند.
چه زمانی لاپاراسکوپی انجام می شود ؟
عمدتا در راستای تشخیص و بررسی دلایل نازایی در زنان عمدتا از این روند جهت تشخیص استفاده می شود. در ابتدا از دیگر روند های تشخیصی بهره می برند و سپس از این متد استفاده خواهد شد. اما اگر عمل های دیگری را داشته اید و درد را نیز متحمل هستید قبل از انجام هر یک از پروسه های درمانی و تشخیصی دیگر بهتر است که از لاپاراسکوپی استفاده شود.
لاپاراسکوپی فرآیندی درمانی برای نازایی :
به طور کلی می توان از این پروسه جهت تشخیص و بررسی علل ناباروری استفاده کرد. همانطور که قبلا گفته شده در صورت استفاده از روند فوق جهت تشخیص و بررسی بیماری نازایی زنان می توان در حین تشخیص ، علل بروز این عارضه را نیز درمان کرد. جهت انجام این فرآیند بایستی به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
بهترین کاندیدای انجام لاپاراسکوپی چه کسانی هستند ؟
در تشخیص بیماری های شکمی به دکتر ها و متخصصین زنان کمک بسیار می کند و به جای ایجاد برش های بزرگ و ناکارآمد می توان با ایجاد یک برش کوچک در زیر ناف پروسه را انجام داد و به نتیجه مطلوب دست یافت.
بعد از لاپاراسکوپی چه اتفاقی می افتد ؟
- بعد از جراحی ، شما به اتاق ریکاوری برده می شوید. فرآیند ریکاوری بر حسب نوع بیهوشی متفاوت می باشد.
- وقتی به منزل بازگردانده می شوید ، باید برش ها را خشک و تمیز نگه دارید. پزشک دستورالعمل های مربوط به حمام کردن را در اختیارتان قرار می دهد.
- بخیه ها و منگنه های جراحی ، در اولین جلسه فالو آپ در مطب پزشک برداشته می شوند.
- در صورت استفاده از استریپ ، باید آن ها را خشک نگه دارید. آن ها معمولا چند روز بعد برداشته می شوند.
- به علت وجود گاز دی اکسید کربن در شکم ، اندکی احساس درد می کنید. این درد چند روز ماندگار است و هر روز بهتر می شود. می توانید طبق تجویز پزشک از داروی مسکن استفاده کنید ؛ اما توجه داشته باشید که استفاده از آسپرین می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد و مصرف نوشیدنی های کربنات دار نیز دل درد شما را بیشتر می کند.
- چند ساعت بعد از عمل ، می توانید نوشیدنی های رقیق بنوشید. مصرف غذاهای سفت را به آرامی آغاز کنید.
- در صورت داشتن حالت تهوع و استفراغ حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
- برای چند روز فعالیت های فیزیکی خود را محدود کنید.
در صورت مواجهه با موارد زیر بعد از اتمام لاپاراسکوپی پزشک را در جریان قرار دهید :
- تب و لرز
- استفراغ
- ناتوانی در ادرار کردن
- درد شدید در اطراف ناحیه برش
- قرمزی ، تورم و کبودی یا ترشح از محل برش